Şap ve mavi dil enfeksiyonları ruminantları etkileyen hastalıklardandır. Bu hastalıkların etkenlerini, hayvanlarda oluşturdukları hastalık tablosunu, teşhis ve korunma yolları ve ekonomik yönden önemi ile ilgili bilgiler.
Ruminantları etkileyen şap ve mavi dil enfeksiyonları hızlı yayılma özelliğine sahip, ekonomik yönden oldukça önemli hastalıklardır. Şap hastalığında ortaya çıkan yeni antijenik varyasyonlar nedeniyle hastalıkla savaş güçleşmektedir. Mavi dil enfeksiyonundaki et ve yapağı üretim kaybı da ekonomik önemi ortaya koymaktadır. Bu nedenlerle bu iki hastalıktan korunma tedbirlerine, özellikle aşılamalara önem verilmelidir. Bunun yanı sıra şap, ihbarı zorunlu hastalıklardan olduğu için hastalık çıkan bölgeler yetkili kişilere bildirilip önlem alınması sağlanmalıdır.
Şap Hastalığı
Şap hastalığı, picomaviridae familyası apthovirus cinsinde yer alan tek sarmallı bir RNA virüsü tarafından oluşturulur. Ağız mukozası, meme ve tırnak arası yumuşak dokuda vezikül oluşumu ile karakterizedir. Şap hastalığı solunum, sindirim, kontamine aşılar ve kontamine semen ile hayvandan hayvana bulaşır. Teşhis için laboratuvara gönderilen materyallerden hücre kültürlerine ekim yapılarak virüs izole edilmeye çalışılır. Takiben CF ve VN testleri ile identifikasyon yapılır. Hastalıktan korunmada 6.aydan itibaren aşılamalar uygulanmaktadır.
Mavi Dil Hastalığı
Mavi dil hastalığının etkeni ise reoviridae familyasından rubivirus genusuna ait çift zincirli bir RNA virüsüdür. Hastalık ruminantlarda yanak, burun mukozası ve koroner bantın konjesyonu ile karakterizedir. Mavi dil hastalığında bulaşma culicoides cinsi sinekler ile olur. Teşhiste virüs izolasyonu için embriyolu yumurtalar ve hücre kültürleri kullanılır. Ayrıca serolojik testlerden AGP, CF, FA kullanılmaktadır. Hastalıktan korunmak için belli noktalara dikkat edilerek aşılamalar uygulanmaktadır.