Çiçek (Pox) Enfeksiyonları ve Ektima

Çiçek (pox) enfeksiyonları hakkında bilgiler. Koyun ve keçi çiçeği, orf (kontagiyöz ektima) ve kanatlı çiçeği hakkında bilgiler.

Poxviridae familyası iki alt familyaya ayrılır.

1. Chordopoxvirinae (Vertebralı hayvanların pox virüslerini içerir)
2. Entemopoxvirinae (sineklerin poxviruslerini kapsar)

Poxvirüsler, tüm virüsler içinde en büyük ve en komplex olanlardır. Tüm çiçek virüs enfeksiyonları deride lezyonlarla karakterizedir. Bu enfeksiyonlar hayvanın sadece bir bölgesinde lezyon oluşturacağı gibi (örneğin sığır çiçeğinde memeler) hastalık, tüm vücuda yayılan genel bir halde de olabilir.(örnek olarak sığır lumpyskin hastalığı)

Çiçek (pox) virüsleri tür ve dağılım tablosu

Evcil hayvanlar yönünden önemli olan çiçek virüsleri, bunların hastalık oluşturduğu canlı türleri ve dünyadaki yaygınlıkları aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Virüs Cinsi	Virüs	Canlı Türü	Bölge
Orthopoxvirus	Cowpoxvirus	Sığır, insan	Tüm Kıtalar
Parapoxvirus	Psödocowpox virus Sığır Papuller stomatitis virus   Orf virüs	Sığır, insan Sığır, insan       Koyun, keçi, insan	Tüm Kıtalar       Tüm Kıtalar
Capripoxvirus	Sheeppoxvirus Goatpoxvirus Lumpy skin Disease virus	Koyun, keçi Koyun, keçi   Sığır, bufalo	Afrika, Asya Afrika, Asya   Afrika
Suipoxvirus	Swinepoxvirus	Domuz	Tüm Kıtalar
Leporipoxvirus	Myxomavirus	Tavşan	Amerika, Avrupa, Avustralya
Avipoxvirus	Fowlpoxvirus	Tavuk, hindi, kanatlılar	Tüm Kıtalar

Bazı poxvirus enfeksiyonlarında lezyonlar pustuler, diğer bazılarında proliferatif bir karakterde olabilir. Tüm bunların dışında, tavşanlarda myxomatosiste lezyonlar tümöral bir yapıdadır. Generalize poxvirus enfeksiyonlarında ilk önce kan hücreleri aracılığıyla virüs vücuda yayılır (hücreye bağlı viremi) ve sonra deri ve daha az oranda da iç organlarda lezyonlar oluşur.

Bu enfeksiyonların genel tanısı, lezyonlardan alınan örneklerde elektron mikroskopla tipik poxvirüslerin gösterimine ve hücre kültürü ve embriyolu tavuk yumurtalarının koryoallantoik membranında virüsün izolasyonuna dayandırılır.

Çiçek enfeksiyonları birçok hayvan türünde gözlenir. Başta koyunlar olmak üzere sığır, deve, at, keçi, tavşan ve kanatlılarda hastalık meydana gelir. Çiçek lezyonları genellikle tüysüz olan deri kısımlarında oluşur ve gelişim ve görünümleri yönünden tipik bozukluklardır. Koyun, kanatlı çiçeği ve orf enfeksiyonlarına karşı aşılamalar korunmada önemlidir.