Marek, Gumboro ve EDS-76 enfeksiyonlarının etkenleri, hastalıkların oluşumunda rol oynayan faktörler, önemli klinik ve otopsi bulguları, teşhis ve korunma konusunda bilgiler.
Marek, Gumboro ve EDS-76 enfeksiyonları, tavukların oldukça önemli ekonomik kayıplara neden olan viral orijinli enfeksiyonlarıdır. Ülkemiz tavuk yetiştiriciliğinde sıklıkla karşılaşılan bu enfeksiyonlardan korunma amacı ile aşılar yaygın olarak kullanılmaktadır. EDS-76 enfeksiyonu, günümüzde başarılı aşı uygulamaları ile büyük ölçüde kontrol altına alınmıştır. Marek ve Gumboro ise halen tavukçuluk sektörünü en fazla tehdit eden enfeksiyonlar arasında bulunmaktadır.
Bu konuda incelenen viral enfeksiyonlar, son yıllarda tavukçuluk sektöründe önemli ekonomik kayıplara yol açmıştır. Marek ve Gumboro enfeksiyonları, özellikle genç kanatlılarda immun sistemi baskılaması ile ayrı bir önem taşımaktadır.
Marek Hastalığı
Marek Hastalığı tavuklarda üç formda görülmektedir. Klasik form sinirsel semptomlarla karakterizedir. Akut marek hastalığı ise sürüde aniden ortaya çıkar, bu formda tavukların büyük bir bölümünde hiç bir klinik semptom görülmeksizin ölümler şekillenir. İleri dönemlerde ise klasik forma benzer sinirsel semptomlar gelişir. Deneyimli veteriner hekimler anamnez, yaş, klinik semptom ve otopsi bulgularını değerlendirerek hastalığın teşhisini büyük ölçüde koyabilirler. Ancak kesin tanı, laboratuvar incelemeleri ile konur. Hastalığa karşı korunmada aşılar yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak canlı aşıların kullanımında dikkatli olunması ve bu bölümde bildirilen koşulların göz önünde bulundurulması gerekmektedir!
Gumboro Hastalığı
Gumboro Hastalığı genellikle 3-5 haftalık piliçlerde ciddi hastalık tablosu oluşturan, buna karşın yumurtlama periyodundaki tavuklar ve 1-14 günlük civcivlerde subklinik seyreden, viral bir enfeksiyondur. Üç haftalıktan küçük piliçlerde görülen subklinik enfeksiyon, immunosupresyon ile karakterizedir. Klinik formda ise tipik ölüm grafiği dikkat çekicidir. Gumboro hastalığının teşhisinde en sık kullanılan test Agar Jel lmmundiffuzyon’dur. Korunmada standart bir aşılama programı söz konusu değildir, koşullara göre düzenlenmelidir.
EDS-76 Hastalığı
Yumurtalama periyodundaki tavuklarda görülen ve yumurta verim düşüklüğü, yumurtanın iç ve dış kalitesinde bozulmalar ile karakterize EDS-76 hastalığı da viral orjinli bir enfeksiyondur. Son yıllarda ülkemizde aşılarla büyük ölçüde kontrol altına alınmıştır.